Czosnek niedźwiedzi to cud natury. Jakie ma właściwości?

Charakterystyka czosnku niedźwiedziego. Gdzie go znajdziemy?

Czosnek niedźwiedzi, zwany również czosnkiem dzikim należy do podrodziny czosnkowych z rodziny amarylkowatych. W naturze ta aromatyczna roślina rośnie dziko głównie w lasach liściastych lub gajach, gdzie panuje wilgoć i cień. Najczęściej znajdziemy go w okolicach leśnych potoków.

W Polsce rośnie głównie w Sudetach, Karpatach i Pogórzu, a nie występuje prawie wcale np. w Wielkopolsce czy Ziemi Lubuskiej. Jednak w naszym kraju objęty jest częściową ochroną gatunkową, co oznacza że dziko rosnącego nie wolno zrywać. Można go natomiast uprawiać w przydomowym ogródku czy w doniczce. Roślina nie ma dużych wymagań, więc jej uprawa nie będzie problematyczna.

Zapach czosnku niedźwiedziego jest niepowtarzalny, intensywny czosnkowy – bez problemu poczujemy tą roślinę jeszcze zanim ją zobaczymy. Z wąskich cebulek czosnku wyrastają zielone epileptyczne liście, osiągające długość do 25 cm. Kwiatostan tworzony jest przez 6-20 białych kwiatów. Pęd razem z kwiatostanem osiąga do 30 cm wysokości.

Uwaga – niedoświadczone oko może pomylić tą roślinę z trującą konwalią, która ma podobny wygląd. W czosnku niedźwiedzim liście wyrastają bezpośrednio z ziemi, natomiast w konwalii – z łodygi. Kwiatostan czosnku niedźwiedziego składa się z małych kwiatków, a także pachnie czosnkiem. Kwiat konwalii przypomina białe dzwoneczki, a jego zapach nie ma nic wspólnego z czosnkiem.

Jak wygląda czosnek niedźwiedzi? Zdjęcie czosnku niedźwiedziego

Czosnek niedźwiedzi. Jaki ma skład?

Chemicznymi prekursorami charakterystycznego zapachu czosnku niedźwiedziego są związki węglowe zawierające siarkę, znane jako sulfotlenki.

W czosnku znajdziemy związki siarki, olejki eteryczne, flawonoidy, aminokwasy allicynę i alinę, substancje obniżające poziom cukru we krwi, znaczną ilość jodu. Jest on także bogaty w witaminy i składniki mineralne, takie jak witamina A, C, witaminy z grupy B oraz potas, żelazo, fosfor, mangan i selen.

Właściwości czosnku niedźwiedziego

Czosnek charakteryzuje się wieloma korzystnymi właściwościami, ma podobne właściwości lecznicze to czosnku pospolitego.

Flawonoidy zawarte w czosnku działają przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo, zmniejszają krzepliwość krwi. Pomagają zapobiegać chorobom układu krążenia i serca oraz chronią organizm przed nowotworami. Właściwości antybakteryjne i antywirusowe są również pomocne w leczeniu schorzeń układu oddechowego, przy przeziębieniach, kaszlu czy katarze.

Czosnek odkaża przewód pokarmowy, leczy florę jelitową, leczy biegunki infekcyjne, rozszerza naczynia krwionośne, obniża ciśnienie krwi, stymuluje mięsień sercowy. Organiczne związki siarki wykazują działanie przeciwnowotworowe (oddziałują jak przeciwutleniacze), wspomagają leczenie schorzeń reumatycznych, regenerując chrząstki stawowe.

Czosnek niedźwiedzi działa pozytywnie na drogi żółciowe nasilając wydzielanie żółci. Może jednak podrażniać woreczek żółciowy, jeśli stosuje się go w zbyt dużych ilościach. Doskonale oczyszcza nerki i pęcherz moczowy.

Związki zawarte w czosnku niedźwiedzim obniżają poziom trójglicerydów oraz cholesterolu, co zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy, choroby wieńcowej czy zawału serca. Czosnek stymuluje produkcję immunoglobulin, dzięki czemu wzmacnia układ odpornościowy.

Siarka zawarta w czosnku to główny składnik kreatyny, czyli białka paznokci, włosów i skóry, dlatego spożywanie tej rośliny poprawia ich kondycję.

Czosnek niedźwiedzi – przeciwskazania

Wszystkie części rośliny są jadalne, choć jeśli zbieracie roślinę w lesie, musicie mieć 100% pewności, że to właśnie czosnek niedźwiedzi. Zanotowano bowiem już przypadki zatruć roślinami podobnymi do niego zbieranymi na dziko.

Co do przeciwskazań, jet ich naprawdę niewiele. Standardowo nie powinny go spożywać kobiet w ciąży oraz osoby cierpiące na wrzody żołądka albo dwunastnicy. Nie jest zalecany także wszystkim, którzy przyjmują leki przeciwzakrzepowe. Ma on bowiem właściwości rozrzedzające krew.

Co ważne, przy stosowaniu czosnku czy cebuli, warto pamiętać o zwierzętach. Produkty te posiadają toksyczne dla psów czy kotow tiosiarczany sodu.

Pole czosnku niedźwiedziego

Czosnek niedźwiedzi wykorzystasz w kuchni

Czosnek niedźwiedzi można wykorzystywać podobnie jak klasyczny czosnek do przyprawiania różnych potraw. Jest mniej twardy niż zwykły czosnek, można nim doprawiać różne rodzaje mięsa, ryby, zupy warzywne, buliony, sosy. Z czosnku niedźwiedziego można przygotować również pesto. Będzie też doskonałym składnikiem sałatek warzywnych,

Drobno siekane liście czosnku możemy położyć na kanapce, podobnie jak szczypiorek, można z nich przygotować również masło czosnkowe do smarowania pieczywa.

Z dzikiego czosnku przygotujemy wino i nalewkę.

Nie można też zapominać o antybakteryjnych właściwościach czosnku niedźwiedziego. Liście rośliny można nakładać na wszystkie stany zapalne skóry, np. złagodzi trądzik.

Gdzie kupić czosnek niedźwiedzi?

Kupno czosnku niedźwiedziego w dzisiejszych czasach nie jest żadnym problemem. Takim jest jednak otrzymanie go od ręki. Najłatwiej kupić go przez Internet, a jeśli chcecie zrobić to stacjonarnie, szukajcie sklepów z dużymi ilośiami ziół i przypraw. Na obecność w osiedlowym sklepie raczej nie macie co liczyć.